Πρόκειται για "προδοσία". Είναι ένα "χαστούκι στο πρόσωπο". Οι αριθμοί είναι "σοκαριστικά υψηλοί" και είναι απλά "μη βιώσιμοι" – ορισμένες από τις αντιδράσεις των κομμάτων μετά τη δημοσιοποίηση των στοιχείων
Όλοι οι πολιτικοί φαίνονται πολύ θυμωμένοι για τον αριθμό των ανθρώπων από όλο τον κόσμο που κάνουν το Ηνωμένο Βασίλειο σπίτι τους. Και σχεδόν όλοι φαίνεται να συμφωνούν με το χιλιοειπωμένο ότι "κάτι πρέπει να γίνει".
Απλά θα έπρεπε να κοιταχτούν στον καθρέφτη και να συνειδητοποιήσουν ποιος επινόησε το νέο σύστημα μετανάστευσης βάσει του οποίου τα επίπεδα έχουν αυξηθεί τόσο πολύ. Και ίσως ορισμένοι να δουν τον πρώην πρωθυπουργό, Μπόρις Τζόνσον, να οργίζεται στη στήλη του στην Daily Telegraph για την ανοησία του συστήματος που ο ίδιος εισήγαγε, σημειώνει η Laura Kuenssberg , πολιτικός συντάκης του BBC News
Αλλά η οργή των τελευταίων ημερών, πραγματική ή μη, δεν υποκαθιστά τις απαντήσεις σε μια σειρά από ερωτήματα που οι πολιτικοί καλούνται να απαντήσουν αν θέλουν πραγματικά αλλαγή . Πολλά από αυτά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είναι δύσκολο να απαντηθούν.
Είναι η μετανάστευση πολύ μεγάλη ;
Με την καθαρή μετανάστευση να προσθέτει στη χώρα το ισοδύναμο του πληθυσμού της Γλασκώβης ή του Λιντς κάθε χρόνο, δεν είναι της μόδας και πολιτικά ορθό να λέμε ότι αυτό δείχνει ότι το Ηνωμένο Βασίλειο είναι ένας ελκυστικός προορισμός και ότι όσο περισσότεροι μετανάστες τόσο το καλύτερο; Η βασική απάντηση για τους περισσότερους πολιτικούς είναι ότι πράγματι είναι πολύ μεγάλη. Εδώ παρατηρείται μια ευρεία συναίνεση μεταξύ των κομμάτων- τουλάχιστον μέχρι στιγμής.
Αλλά αυτή η συζήτηση γίνεται δύσκολη, πολύ γρήγορα, σημειώνει η Kuenssberg. Αν το σημερινό επίπεδο της μετανάστευσης δεν είναι αποδεκτό , ποιο είναι το σωστό; Οι Συντηρητικοί, που είναι στην εξουσία πάνω από δέκα χρόνια, έχουν άσχημες αναμνήσεις από τον καθορισμό ενός ορίου και στη συνέχεια την αποτυχία να το πετύχουν ξανά και ξανά και ξανά. Ήταν ο σημερινός υπουργός Εξωτερικών λόρδος Κάμερον που, το 2010 ως πρωθυπουργός, υποσχέθηκε να μειώσει την καθαρή μετανάστευση κάτω από 100.000. Τότε ήταν περίπου ένα τέταρτο του εκατομμυρίου, 250.000, νούμερο που φαινόταν είναι ουρανοκατέβατο, ενώ τώρα είναι υπερδιπλάσιο.
Υπήρχαν πολλοί άνθρωποι μέσα στο τότε κόμμα του Ντέιβιντ Κάμερον που υποστήριζαν ότι η δέσμευσή του πρώην πρωθυπουργού ήταν “επιπόλαιη” επειδή η χώρα ήταν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, χωρίς να έχει τη δυνατότητα να περιορίσει τον αριθμό των πολιτών της ΕΕ που μετακινούνταν στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ο στόχος ήταν αδύνατο να επιτευχθεί. Η έκκληση ο πρώην πρωθυπουργός από σημαντική μερίδα του κυβερνώντος κόμματος να επανεξετάσει την υπόσχεση που είχε δώσει στο εκλογικό σώμα ήταν σαφής, αλλά αυτός συνέχισε και όπως έδειξαν οι αριθμοί απέτυχε.
Στη συνέχεια, υπό την Τερέζα Μέι, υπήρχαν πολλοί υπουργοί που πίστευαν ότι το υπεσχημένο ανώτατο όριο θα έπρεπε να απορριφθεί, ακόμη και όταν η χώρα είχε αποχωρήσει βασανιστικά από την ΕΕ και ήταν σε θέση να διαχειριστεί τους αριθμούς μόνη της. Η άποψή της κ. Μέι και της κυβέρνησής της , ωστόσο, ήταν ότι ο στόχος έπρεπε να παραμείνει - άλλωστε, τι μήνυμα θα έστελνε αν τον καταργούσε; Και αυτή όμως , όπως ο προκάτοχός της , με τη σειρά απέτυχε να τιθασεύσει το μεταναστευτικό ρεύμα προς το Ηνωμένο Βασίλειο .
Το 2023 και το επιχείρημα για το ανώτατο όριο μεταναστών επανέρχεται, προωθούμενο μεταξύ άλλων από την πρώην υπουργό Εσωτερικών, Σουέλα Μπρέιβερμαν. Αλλά δεν φαίνεται να υπάρχει μεγάλη όρεξη μεταξύ των πολιτικών να επιλέξουν έναν αριθμό είτε μέσα στο Νο 10 της Ντάουνινγκ Στριτ είτε στην κορυφή του Εργατικού Κόμματος, οι οποίοι θα αντιμετώπιζαν μια πιθανή δοκιμασία που θα ήταν δύσκολο να ξεπεράσουν αν κέρδιζαν την εξουσία.
Αν οι πολιτικοί δεν λένε πόσους μετανάστες μπορεί να δεχθεί η χώρα, μας λένε τουλάχιστον ποιοι μετανάστες είναι καλοδεχούμενοι στο Νησί ;
Η χώρα έφυγε από την ΕΕ με την υπόσχεση ότι η μετανάστευση θα ελεγχόταν, επειδή το Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορούσε να πει ακριβώς ποιος παίρνει σφραγίδα στο διαβατήριό του στα σύνορά. Σήμερα οι άνθρωποι από οποιαδήποτε από τις 23 ευρωπαϊκές χώρες δεν μπορούν να έρχονται και να εγκαθίστανται στο Ηνωμένο Βασίλειο χωρίς να υπάρχει κάποιο όριο στον αριθμό αυτών που επιδιώκουν την μετεγκατάσταση - καλώς ή κακώς. Αλλά από τότε που αποχώρησε η χώρα από την ΕΕ , ο αριθμός των μεταναστών από χώρες εκτός της ΕΕ αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο.
Σχεδόν ένα εκατομμύριο άνθρωποι εκτός της ΕΕ ήρθαν να ζήσουν στο Ηνωμένο Βασίλειο πέρυσι (ο συνολικός αριθμός της καθαρής μετανάστευσης είναι χαμηλότερος, διότι πρόκειται για τη διαφορά μεταξύ αυτών που έρχονται και αυτών που φεύγουν). Περίπου 250.000 ήταν Ινδοί, η επόμενη μεγαλύτερη ομάδα ήταν Νιγηριανοί, μετά Κινέζοι, Πακιστανοί και Ουκρανοί, σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία (ONS).
Ο πιο συνηθισμένος λόγος για να έρθουν να εγκατασταθούν στο ΗΒ ήταν για σπουδές στα βρετανικά πανεπιστήμια και τα κολέγια (σχεδόν τέσσερις στους 10), αλλά περίπου το ένα τρίτο ήρθε για να εργαστεί, με ιδιαίτερα εντυπωσιακή αύξηση του αριθμού των ατόμων που ήρθαν για να εργαστούν στον τομέα της υγείας και της κοινωνικής φροντίδας. Το Γραφείο Ευθύνης του Προϋπολογισμού (OBR) ανακοίνωσε πρόσφατα ότι ο αριθμός των θεωρήσεων που χορηγήθηκαν σε αυτόν τον τομέα αυξήθηκε κατά 150% τον τελευταίο χρόνο.
Αναρωτιέται λοιπόν η Laura Kuenssberg αν οι πολιτικοί θέλουν να έρχονται λιγότεροι μετανάστες στο Ηνωμένο Βασίλειο, σε ποιον θέλουν να πουν όχι; Ποιος δεν θα υποδεχόταν τους Ουκρανούς μετά τη ρωσική εισβολή; Ποιος θα υποστήριζε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο πρέπει να γυρίσει την πλάτη του στους κατοίκους του Χονγκ Κονγκ; Ποιος θέλει να πει ότι οι καλύτεροι και εξυπνότεροι φοιτητές του κόσμου που έρχονται για σπουδές στο Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να αξιοποιήσουν τα προσόντα τους κάπου αλλού; Ποιος θα πει στο κοινό ότι το Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS) και το σύστημα κοινωνικής πρόνοιας δεν μπορούν να έχει το προσωπικό που χρειάζονται ;
Αλλά αυτό το δίλημμά μας φέρνει στο θεμελιώδες ερώτημα – στην περίπτωση που κλείσουν οι στρόφιγγες της μετανάστευσης, ποιος θα κάνει τις δουλειές που αυτή τη στιγμή καλύπτονται από εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους από όλο τον κόσμο; Υποστηρίζεται ότι η βρετανική οικονομία χρειάζεται τη μετανάστευση ώστε οι Συντηρητικοί που αυτή την περίοδο είναι στην κυβέρνηση να είναι σε θέση να αντέξουν οικονομικά τις μειώσεις φόρων που τόσο πολύ επιδιώκουν.
Η Συμβουλευτική Επιτροπή Μετανάστευσης, μια ανεξάρτητη ομάδα, προοριζόταν να αποδεσμεύσει κάποια από τα πολιτικά ζητήματα που έχουν σχέση με το καυτό πράγματι ζήτημα της μετανάστευσης, συνιστώντας ποιοι μετανάστες θα μπορούσαν να έρθουν ανάλογα με τις ανάγκες στην οικονομία. Αλλά το να προσπαθείς να βγάλεις την πολιτική από τη μετανάστευση είναι σαν να προσπαθείς να βγάλεις τα αυγά από την ομελέτα, σημειώνει η συντάκτης του BBC.
Ποιες αποφάσεις θα μπορούσαν λοιπόν να λάβουν οι πολιτικοί για να περιορισθεί η μετανάστευση ;
Η Συμβουλευτική Επιτροπή Μετανάστευσης έχει ήδη προτείνει να καταργηθεί ο κατάλογος των "επαγγελμάτων που παρουσιάζουν έλλειψη" , κατάλογο που η ίδια επιμελείται και δημοσιεύει και ο οποίος καθορίζει τους τομείς της οικονομίας που μπορούν να προσελκύουν επιπλέον αλλοδαπούς εργαζόμενους. Το Εργατικό κόμμα και, όπως φαίνεται, ο υπουργός Μετανάστευσης, Ρόμπερτ Τζένρικ, θέλουν επίσης να τερματίσουν την πρακτική κατά την οποία οι εργοδότες θα έχουν τη δυνατότητα να πληρώνουν τους μετανάστες 20% λιγότερο από την τρέχουσα αμοιβή, εάν οι θέσεις εργασίας τους βρίσκονται σε αυτό τον κατάλογο.
Οι Εργατικοί ανέφεραν παραδείγματα όπως οι πολιτικοί μηχανικοί, για τους οποίους η επίσημη "τρέχουσα τιμή" πρόσληψης στην αγορά εργασίας είναι ετήσιος μισθός 34.000 λιρών, αλλά μπορούν να γίνουν προσλήψεις από το εξωτερικό με μόλις 28.000 λίρες ετησίως - ένα καλό κίνητρο δηλαδή για τους εργοδότες να προσλαμβάνουν πολιτικούς μηχανικούς από άλλες χώρες αντί να ξοδεύουν τα χρήματα τους για να εκπαιδεύσουν το λιγότερο έμπειρο προσωπικό στο ΗΒ.
Μία άλλη πρόταση είναι η μείωση του αριθμού των μελών της οικογένειας που μπορούν να φέρουν μετανάστες όταν μετακομίζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο. Άλλοι υποστηρίζουν ότι πρέπει να τεθεί ανώτατο όριο στον αριθμό των εργαζομένων στον τομέα της κοινωνικής φροντίδας που προέρχονται από το εξωτερικό. Μάλιστα ειδικά γι΄άυτό τον κλάδο, όπου οι ανάγκες είναι μεγάλες, οι Εργατικοί υποστηρίζουν ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα για την πάταξη της εκμετάλλευσης .
Όσον αφορά τον τεράστιο αριθμό φοιτητών που έρχονται, ορισμένοι βουλευτές Τόρις εκτιμούν ότι ήρθε η ώρα να μειωθεί κατά πολύ ο αριθμός τους , υποστηρίζοντας ότι η ανάγκη μείωσης της μετανάστευσης θα πρέπει να προηγηθεί των αναγκών των ισολογισμών των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Οι εκκλήσεις όμως των Συντηρητικών βουλευτών για επιπλέον μέτρα μοιάζουν περισσότερο με κραυγές τώρα. Ίσως τα μέτρα που θα επινοήσουν να αρχίσουν να κάνουν τη διαφορά - αλλά μπορεί να αποδειχθούν τελείως ανεπαρκή μπροστά στους τεράστιους αριθμούς.
Υπάρχουν πολλοί πολιτικοί και στα δύο κόμματα που θα συμφωνούσαν κατ' ιδίαν ότι ο μόνος τρόπος για να υπάρξει μεγάλη αλλαγή στους αριθμούς των μεταναστών είναι μια μαζική προσπάθεια για τη βελτίωση των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού του Ηνωμένου Βασιλείου. Αυτή όμως η προσπάθεια δεν είναι μια λύση που θα έχει αποτελέσματα εν μία νυκτί. Τις δύο τελευταίες δεκαετίες οι πολιτικοί μιλούν για την ανάγκη να καταρτιστεί το εργατικό δυναμικό, να βελτιωθεί η εκπαίδευση και η κατάρτιση, να γίνουν επενδύσεις για την αναβάθμιση των Βρετανών εργαζομένων, αλλά οι σχετικές προτάσεις παραμένουν χαρτιά και όπως δείχνουν τα πράγματα δύσκολα υλοποιούνται, υπογραμμίζει η Laura Kuenssberg του BBC News.
