Βρίσκεστε εδώ:Αρχική>>Λήμνος>>Προσκύνημα… «στου Ρεΐσντερέ τα μέρη»

banner roots

Προσκύνημα… «στου Ρεΐσντερέ τα μέρη»
17.04.2013 | 08:13

Προσκύνημα… «στου Ρεΐσντερέ τα μέρη»

Συντάκτης:  FM 100 Newsroom
Κατηγορία: Λήμνος

Το Ρεΐσντερέ τούς υποδέχθηκε 90 χρόνια μετά! Άνοιξε «τη μεγάλη του αγκαλιά» λες και τους περίμενε χρόνια και οι κάτοικοί του τους καλωσόρισαν με χαμόγελα και αγάπη! Για πρώτη φορά, οι Ρεϊσντεριανοί στην καταγωγή, κάτοικοι του Αγίου Δημητρίου της Λήμνου, οργάνωσαν εκδρομή-προσκύνημα στην προγονική τους γη.

Και ναι μεν το ταξίδι έγινε 90 χρόνια μετά, όμως τα είχε όλα! Έντονα συναισθήματα, λαχτάρα των παλαιοτέρων για να γνωρίσουν το χωριό τους, αγωνία των νεωτέρων που αναζητούσαν να βρουν όλα όσα είχαν υποσχεθεί στους δικούς τους. Είχε πόνο, δάκρυα και χαρά.

Άνθρωποι όλων των ηλικιών, η κ. Ελένη με την κ. Τασούλα, μαζί με τη Δήμητρα, τη Νεκταρία, τη Μαρία, τη Γιασεμή, την Αναστασία, το Δημήτρη, την Πάτρα, την Πόπη, την Τούλα, αλλά και τους πιο νέους, τα παιδιά της τρίτης γενιάς, όλοι μαζί περπάτησαν στα σοκάκια τού Ρεΐσντερέ, έψαξαν για τα σπίτια των γονιών, των παππούδων και των γιαγιάδων τους, βρήκαν τα μέρη που είχαν «γνωρίσει» μέσα από τις διηγήσεις, συγκινήθηκαν και στο τέλος ήπιαν και χόρεψαν. Ήταν το μνημόσυνο για τους δικούς τους ανθρώπους, που γεννήθηκαν στο Ρεΐσντερέ αλλά το Σεπτέμβριο του 1922 μέσα στην κοσμοχαλασιά της Καταστροφής, ξεριζώθηκαν για να βρουν στη συνέχεια μια νέα πατρίδα, στον Άγιο Δημήτριο της Λήμνου.

Απ’ όλα…
Η εξαήμερη εκδρομή που διοργάνωσε ο Πολιτιστικός Σύλλογος Αγίου Δημητρίου, εκτός από το Ρεΐσντερέ, τις τρεις πρώτες μέρες περιελάμβανε επισκέψεις στη Σμύρνη, την Πέργαμο, το Αϊβαλί και τα Μοσχονήσια. Όμως, η μέρα που περίμεναν όλοι με μεγάλη λαχτάρα ήταν η 12η Απριλίου. Το πρωί διοργανώθηκε επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο της Εφέσου και στο ναό του Ιωάννου του Θεολόγου στο Σελτζούκ. Αργά το μεσημέρι η αποστολή έφτασε στα Βουρλά και το απόγευμα έγινε η πρώτη επίσκεψη στα πατρογονικά εδάφη.

Το Ρεΐσντερέ ξεπρόβαλε μέσα από τα βουνά της Ερυθραίας και η χαρά των Αγιοδημητριανών ήταν απερίγραπτη. Μόλις έφτασαν, ξεχύθηκαν στα σοκάκια του χωριού και έψαχναν για τα σπίτια των δικών τους. Οι λιγοστές πέτρες που απόμειναν στο μοναστήρι του Αγίου Νικολάου και τα ερείπια από τους δύο ανεμόμυλους στο ξέφωτο, συγκίνησαν τους επισκέπτες, καθώς τους θύμισαν έντονα τις εικόνες που τους μετέφεραν με τις αφηγήσεις τους οι γιαγιάδες και οι παππούδες τους.

Η επίσκεψη συνεχίστηκε στο δρόμο όπου υπήρχε η κεντρική αγορά με τα σπίτια των πιο εύπορων, στην αποθήκη του Χιωτάκη που διασώζεται, στο σπίτι του ενός από τους επτά ιερείς του χωριού, το οποίο ο Ζαφέρ αναπαλαίωσε με φροντίδα και κρέμασε στο τζάκι το σταυρό που βρήκε ο πατέρας του μέσα σε μια μεγάλη ξύλινη συρταριέρα.

Ο ένας από τους καφενέδες του χωριού αναπαλαιώθηκε και έγινε παραθεριστική κατοικία ενός δικηγόρου από τη Σμύρνη. Ελάχιστα όμως σπίτια είχαν αυτή την τύχη. Τα περισσότερα γκρεμίστηκαν από τους μετέπειτα κατοίκους του χωριού, οι οποίοι πήραν ό,τι υλικά θεωρούσαν χρήσιμα για να χτίσουν τα δικά τους σπίτια.

Στα σοκάκια του Ρεΐσντερέ

Η επίσκεψη την πρώτη μέρα ολοκληρώθηκε με καφέ και τσάι στο μοναδικό καφενείο του χωριού και κουβέντα με τους ηλικιωμένους που γνώριζαν κάποιες τοποθεσίες και κάποια από τα σπίτια των Ελλήνων.

Την επομένη, από νωρίς το πρωί, ο χαμογελαστός και καλοσυνάτος πρόεδρος του Ρεΐσντερέ, Φερεντούν Ακάρ, υποδέχθηκε τους Αγιοδημητριάτες στο κέντρο του χωριού και στη συνέχεια τους ξενάγησε σε όλο το Ρεΐσντερέ. Στη βορεινή είσοδο του χωριού, τα ερείπια του σχολείου, όπου τον τελευταίο χρόνο που διώχθηκαν από το χωριό οι Έλληνες φοιτούσαν 274 μαθητές και 218 μαθήτριες, με τη μεγάλη βιβλιοθήκη που είχε συστήσει η Φιλεκπαιδευτική Αδελφότητα «Πρόοδος».

Στον ντερέ
Λίγες πέτρινες γούρνες δίπλα στον ντερέ (ρυάκι) διασώζονται ακόμη, όπως και κάποιες μυλόπετρες και μια πρέσα από το ελαιοτριβείο. Από τη μεγάλη εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, την αγιογράφηση της οποίας είχε επιμεληθεί ο Σακελλάριος Μαγκλής, είχαν απομείνει ελάχιστες πέτρες.

Από τα σπίτια των πέντε - έξι χιλιάδων Ελλήνων που κατοικούσαν στο Ρεΐσντερέ, έχουν απομείνει περίπου 50 και τα περισσότερα είναι μισογκρεμισμένα. Το χωριό γνωρίζει μεγάλη ανοικοδόμηση, καθώς βρίσκεται μόλις δυο χιλιόμετρα από τα τουριστικά και ραγδαία αναπτυσσόμενα Αλάτσατα, και τα επόμενα χρόνια υπολογίζεται ότι ελάχιστα σπίτια θα απομείνουν.

Μετά την περιήγηση στο χωριό, τα σοκάκια, τις αυλές των σπιτιών και τα μέρη όπου έζησαν οι πρόγονοι, η επίσκεψη συνεχίστηκε στο καφενείο του χωριού, όπου η πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Αγίου Δημητρίου, Δήμητρα Εγγλέζου, προσέφερε δώρα στον πρόεδρο του Ρεΐσντερέ. Ένα κάδρο από τη Λήμνο, δώρο του Δήμου, ένα CD με τις μουσικές τού Ρεΐσντερέ, ένα άλμπουμ με τις ομορφιές της Λήμνου, κρασί και τσίπουρο από τα αμπέλια του Αγίου Δημητρίου και η φωτογραφία τού 1919 - 1920, του Παρθεναγωγείου με τις μαθήτριες και τις δασκάλες στα σκαλιά του, προσφορά από το Δημήτρη Θωμαδάκη.

Οι Ρεϊσντεριανοί άφησαν χιλιάδες στρέμματα αμπέλια, αλλά οι απόγονοί τους δε βρήκαν ούτε ένα, παρά μόνο τις πεζούλες να τους μαρτυρούν ότι σ’ αυτήν τη γη καλλιεργούσαν το σταφύλι.

Από αριστερά, Νάσος Χαλκάς, δάσκαλος χορού, Δήμητρα Εγγλέζου, πρόεδρος Πολιτιστικού Συλλόγου Αγίου Δημητρίου, Φερεντούν Ακάρ, πρόεδρος Ρεΐσντερέ, Παναγιώτης Γιαννουλάκης, αντιπρόεδρος, και Νεκταρία Χατζάρα, μέλος τού Δ.Σ. του Συλλόγου

Το κέρασμα στους πελάτες του καφενείου από τους επισκέπτες που τάραξαν την ησυχία του χωριού τους εκείνο το πρωινό, δεν άργησε να «σπάσει τον πάγο». Το ένα τσίπουρο διαδεχόταν το άλλο, ο καφές και το τσάι μπήκαν στην άκρη και ένα μεγάλο γλέντι ξεκίνησε μέρα μεσημέρι.

Οι φωνές του Σωτήρη και της Γεωργίας Μαυράκη από το CD με τα ρεϊσντεριανά τραγούδια, τους συγκίνησαν όλους. Ο χορός ξεκίνησε με τον πρώτο καρσιλαμά και το τραγούδι «Στου Ρεΐσντερέ τα μέρη», από το δάσκαλο χορού του Συλλόγου, Νάσο Χαλκά, και το γλέντι συνεχίστηκε με μπάλο και συρτό. Μικροί και μεγάλοι χόρεψαν με την ψυχή τους και οι Τούρκοι φιλοξενούμενοι, σε τούτο το γλέντι, που πρώτη φορά έγινε στο χωριό μετά από 90 χρόνια, διασκέδαζαν και έπιναν στην υγεία των φίλων τους Ελλήνων.

Ο Τούρκος φωτογράφος Toros Yüksel, που πριν από ένα χρόνο είχε φωτογραφίσει τα ελληνικά σπίτια τού Ρεΐσντερέ και τα είχε παρουσιάσει στον Άγιο Δημήτριο, όχι μόνο φωτογράφιζε, αλλά και βιντεοσκοπούσε όλο αυτό το πανηγύρι. Ο αντιπρόεδρος του Συλλόγου, Παναγιώτης Γιαννουλάκης, ο Δημήτρης Κωστάκης και ο Δημήτρης Ευαγγελιδάκης κερνούσαν με την ψυχή τους τσίπουρο που οι ίδιοι είχαν φέρει δώρο στο Ζαφέρ, το Σερντάρ, τον Ερτζάν και τους άλλους Τούρκους. Οι γυναίκες προσέφεραν στα παιδιά σοκολάτες και καραμέλες και αυτά τις γέμισαν με λουλούδια που έκοψαν από τις αυλές των σπιτιών.

Η επίσκεψη ολοκληρώθηκε με τις απαραίτητες αναμνηστικές φωτογραφίες, ενώ όλοι στο τέλος τήρησαν ενός λεπτού σιγή στη μνήμη των δικών τους. Νωρίς το απόγευμα, η αποστολή έφτασε στον Τσεσμέ και το ταξίδι ολοκληρώθηκε με επίσκεψη στα Αλάτσατα που έσφυζαν από ζωή.

Η επιστροφή στη Λήμνο αργά το βράδυ της Κυριακής, μέσω Χίου, ήταν γεμάτη εικόνες και αφηγήσεις με όλες τις λεπτομέρειες σε όσους δεν κατάφεραν να είναι μαζί τους. Οι άνθρωποι του Πολιτιστικού Συλλόγου Αγίου Δημητρίου Λήμνου εκπλήρωσαν το τάμα τους, τιμώντας με την επίσκεψή τους το χωριό των προγόνων τους. Η υπόσχεση δόθηκε από όλους για το επόμενο ταξίδι.

 

Πηγή: emprosnet.gr / Αναστασία Σπυριδάκη

 

Ακολουθήστε το limnosfm100.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
Μοιραστείτε το